Sau khi Trung Quốc bắt đầu tuần tra và tập trận bao vây Đài Loan, Mỹ kêu gọi kiềm chế nhưng cũng nói có đủ nguồn lực để thực hiện các cam kết an ninh.
“Các kênh liên lạc của chúng tôi với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa vẫn mở và chúng tôi kiên định kêu gọi kiềm chế, không thay đổi nguyên trạng”, AFP dẫn lời một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ nói ngày 8.4.
“Chúng tôi thoải mái và tự tin rằng chúng tôi có đủ tài nguyên và năng lực tại khu vực để đảm bảo hòa bình và ổn định, và để hoàn thành các cam kết an ninh quốc gia”, người phát ngôn ngầm cảnh báo Bắc Kinh, nói thêm rằng Mỹ vẫn đang theo dõi sát sao những hành động của Trung Quốc.
Tuyên bố được đưa ra sau khi Trung Quốc thực hiện một cuộc tập trận bắn đạn thật gần thành phố Phúc Châu, gần đảo Mã Tổ do Đài Loan kiểm soát trong ngày 8.4.
Quân đội Trung Quốc cùng ngày khởi động cuộc tuần tra sẵn sàng chiến đấu và tập trận kéo dài 3 ngày ở 4 phía bao vây Đài Loan. Reuters dẫn thông báo của lực lượng phòng vệ Đài Loan cho hay tính đến 16 giờ ngày 8.4, có 71 máy bay quân sự và 9 tàu chiến của Trung Quốc vượt qua đường trung tuyến ở eo biển Đài Loan.
Trung Quốc có động thái quân sự mới, lãnh đạo Đài Loan cứng rắn
Hoạt động được tổ chức sau khi lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn có chuyến dừng chân tại California (Mỹ), nơi bà gặp Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy. Một phát ngôn viên của quân đội Trung Quốc tuyên bố cuộc tuần tra và tập trận “là lời cảnh báo nghiêm khắc đến lực lượng đòi độc lập cho Đài Loan và sự cấu kết, khiêu khích từ các thế lực bên ngoài”.
Giới chức Mỹ nhấn mạnh đó là chuyến quá cảnh bình thường của bà Thái trên đường đi thăm 2 nước ở Mỹ Latin, đồng thời chỉ trích Trung Quốc đã phản ứng thái quá.
Chủ tịch Hạ viện McCarthy viết trên Twitter: “Tôi là Chủ tịch Hạ viện. Trung Quốc không có quyền gì bảo tôi phải đi đâu hoặc có thể nói chuyện với ai”.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ Michael McCaul trả lời phỏng vấn Fox News khi đang thăm Đài Loan hôm 7.4 rằng xung đột là biện pháp cuối cùng nhưng nếu người dân Mỹ ủng hộ, quốc hội sẽ phê chuẩn việc đưa quân đến nếu Trung Quốc tấn công Đài Loan.
Ông McCaul cũng nhấn mạnh rằng vì NATO không hiện diện tại Thái Bình Dương nên Mỹ cần thảo luận với các đồng minh như Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippines và Úc để xây dựng sự “răn đe vì hòa bình”.
Mỹ có cam kết ràng buộc với các nước nói trên trong việc phải bảo vệ nếu họ bị tấn công. Đối với Đài Loan, Mỹ vẫn duy trì chính sách mơ hồ chiến lược về khả năng bảo vệ, nhưng có nghĩa vụ phải cung cấp công cụ để hòn đảo phòng vệ