BienDong.Net: Trong thế giới hiện đại khi thông tin liên lạc phát triển như vũ bão, do thám hệ thống cáp quang trở thành một ưu tiên, và Hoa Kỳ là một trong những nước đi đầu trong lĩnh vực này.
Tờ “Văn hối” Hồng Kông ngày 28.10 đưa tin, từ năm 1989, Cơ quan an ninh quốc gia Mỹ đã thành lập một đội ngũ nghiên cứu chuyên môn, tìm các biện pháp lấy thông tin từ cáp quang, đặt nền móng cho chương trình theo dõi, giám sát qui mô mang tên “Lăng kính”. Theo bài báo, Mỹ thậm chí hợp tác bí mật với Nhật Bản, thiết lập một mạng lưới theo dõi tình báo mặt nước – đáy biển phức tạp để giám sát hoạt động quân sự của Trung Quốc.
Sơ đồ một hệ thống cáp quang
Ngoài ra, Hải quân Mỹ còn triển khai “đội quân do thám đáy biển” (hệ thống ISR dưới nước) nhằm vào Trung Quốc và các nước có liên quan, bằng cách sử dụng công nghệ thông tin hiện đại và máy tính để tiến hành nghe lén cự ly xa.
Mỹ cũng thông qua kế hoạch triển khai tàu thăm dò đại dương và tàu ngầm hạt nhân trên toàn cầu, triển khai một loạt kế hoạch theo dõi trên mặt nước, dưới mặt nước và đáy biển trên toàn thế giới. Một trong những nhiệm vụ mới chủ yếu của tàu ngầm Mỹ là bảo vệ thiết bị thông tin dưới đáy biển và tiến hành hoạt động nghe lén.
Một điều chắc chắn rằng, hệ thống cáp ngầm dưới biển đang là mục tiêu ưu tiên trong hoạt động thu thập thông tin, bởi lẽ khoảng 90% dữ liệu viễn thông xuyên biên giới được truyền theo các cáp quang xuyên Đại Dương.
Ngày nay, có đến hàng trăm cáp quang đan chéo nhau trên khắp hành tinh, dưới đáy các đại dương và chạy dọc theo những vùng bờ biển để kết nối các hệ thống viễn thông.
Những sợi cáp ban đầu được làm bằng đồng, nhưng cách đây chừng 25 năm, chúng được thay thế bằng sợi quang. Cáp quang ngầm dưới biển vượt Đại Tây Dương đầu tiên là Trans Atlantic – 8 (TAT – 8) do các đối tác Tổng cục Lao động Pháp (DGT), AT&T (Mỹ) British Telecom International (BTT, Anh) cùng đầu tư thiết kế và lắp đặt năm 1988 để truyền dữ liệu từ Tuckerton (bang New Jersey, Mỹ) đến Pháp và Bude (hạt Cornwall, Anh) với tốc độ 280 megabits/giây.
TAT – 8 dài 6.620km và có khả năng truyền 37.500 cuộc điện đàm cùng một lúc. Sau đó, TAT – 8 dài 9.550km ra đời với sự hợp tác giữa Mỹ, Canada và Pháp, có khả năng truyền cùng lúc 80.000 cuộc điện đàm – tức gấp đôi cáp quang TAT – 8. Các cáp quang mới đây nhất là Yellow/Atlantic Crossing – 2 do Level 3 Communications lắp đặt năm 2000 và nâng cấp năm 2007 có khả năng truyền dữ liệu với tốc độ 640 gigabits/giây – tương đương khoảng 7,5 triệu cuộc gọi điện thoại cùng lúc.
Để bảo đảm dữ liệu và giọng nói được nhanh chóng và chính xác trên khắp thế giới ngay cho dù có gặp sự cố về trang thiết bị hay đứt gãy cáp, các công ty viễn thông “xẻ nhỏ” dữ liệu thành những gói nhỏ chạy qua đại dương trước khi được thu giữ và tái hợp ở phía khác. Chính điều này giúp cho việc chặn bắt tín hiệu dữ liệu trở nên dễ dàng và kín đáo đối với các cơ quan tình báo tín hiệu.
Một số nguồn tin báo chí tiết lộ: Công ty công nghệ sợi quang Glimmerglass Networks Inc. ở miền Bắc bang California cung cấp cho các cơ quan tình báo Mỹ một sản phẩm phần mềm “CyberSweep” để chặn bắt tín hiệu từ những hệ thống cáp ngầm dưới biển. Công ty của họ có khả năng phân tích Gmail và Yahoo! Mail cũng như các mạng xã hội như Facebook và Twitter để phát hiện thông tin tình báo quan trọng.
Các tiết lộ mới đây của nhân viên tình báo Mỹ Edward Snowden dành cho tờ báo Anh The Guardian cũng đặc biệt nhấn mạnh Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA) khai thác thông tin từ hệ thống cáp dưới biển. Đáng chú ý là, Snowden cung cấp bằng chứng cho thấy NSA từng chi ra 25 triệu USD vào năm 2009 để nâng cấp “triệt để” một trạm nghe lén do Cơ quan Tình báo tín hiệu Anh (GCHQ) vận hành ở Bude (Anh), nơi có nhiều hệ thống cáp trên mặt đất.
Người ta cho rằng nếu như GCHQ và NSA triển khai công nghệ chuyển mạch sợi quang thương mại của Glimmerglass đối với hệ thống cáp ngầm dưới biển để khai thác dòng thác dữ liệu lưu thông qua Đại Tây Dương thì chắc hẳn hai cơ quan tình báo khổng lồ này không thể bỏ qua CyberSweep.
CyberSweep và khả năng giám sát cáp ngầm dưới biển
Theo thông tin trên trang web của Glimmerglass, sản phẩm CyberSweep có khả năng xử lý thông tin từ nguồn dữ liệu khổng lồ lưu thông qua hệ thống cáp quang ngầm dưới biển. CyberSweep là “giải pháp an ninh mạng toàn diện” có thể “chọn lọc, trích xuất và giám sát” mọi “dữ liệu qua đường truyền cố định và di động, giọng nói và video, Internet, và mạng xã hội” một cách hiệu quả nhất.
CyberSweep cũng có thể được sử dụng tại “các trạm nằm dưới mặt biển” – tức là những địa điểm kết nối cáp ngầm với các hệ thống trên đất liền.
Các thiết bị dò tìm được lắp đặt trên 200 cáp ngầm dưới biển và vào mùa thu năm 2011, dự án có tên mã TEMPORA của tình báo Anh được khởi động với sự giúp đỡ tận tình của các chuyên gia phân tích NSA. Theo các tài liệu rò rỉ từ Snowden, có ít nhất 7 công ty công nghệ hàng đầu thế giới của Anh và Mỹ tham gia vào dự án TEMPORA – theo thứ tự bao gồm British Telecom, Global Crossing, Interoute, Level 3, Verizon Business và Vodafone Cable.
Trong dự án TEMPORA, tổng cộng có khoảng 600 triệu cuộc liên lạc điện thoại một ngày hay 21 petabytes dữ liệu được GCHQ thu thập và phân tích.
Các tài liệu do Snowden cung cấp cho biết, hiện nay GCHQ thu thập được một lượng siêu dữ liệu còn lớn hơn cả những gì mà NSA có được và chúng được xử lý bởi 300 chuyên gia phân tích Anh với sự hỗ trợ của 250 chuyên gia đến từ NSA.
Glimmerglass Networks nghe lén toàn thế giới
Glimmerglass Networks Inc. – thành lập năm 2000, trụ sở chính đặt ở Hayward, bang California – là công ty phát triển và cung cấp những giải pháp chuyển mạch quang thông minh cho khu vực công nghiệp viễn thông và chính quyền Mỹ. Các sản phẩm của Glimmerglass Networks được sử dụng trong trung tâm dữ liệu, cáp quang ngầm dưới biển cũng như các ứng dụng quốc phòng và tình báo.
Robert Lundy, Giám đốc Điều hành (CEO) của Glimmerglass trong 9 năm qua, tuyên bố công nghệ của công ty rất hữu ích có hoạt động thu thập dữ liệu của các cơ quan tình báo và chính quyền.
Ngày 21/9/2005, Glimmerglass Networks giành được hợp đồng trị giá 769.600 USD cung cấp trang thiết bị hỗ trợ viễn thông cho Hải quân Mỹ. Năm 2010, Robert Lundy thành công trong việc mở rộng hoạt động kinh doanh cho Glimmerglass khi cung cấp các hệ thống chặn bắt tín hiệu viễn thông trong khuôn khổ luật pháp cho các khách hàng bên ngoài nước Mỹ – bao gồm Đức, Israel và Anh cũng như 2 quốc gia không được nêu tên ở Châu Á.
Trong một cuộc phỏng vấn về các mối đe dọa của phần mềm độc hại (malware) trên phạm vi toàn cầu của blog công nghiệp Fierce Telecom, Robert Lundy hãnh diện nói: “Chúng tôi là tiêu chuẩn vàng trong cộng đồng quốc phòng và tình báo. Chúng tôi quản lý những tín hiệu quang để giúp khách hàng có thể thu thập thông tin tình báo cần thiết nhằm bảo vệ đất nước”.
Hoạt động phân tích số lượng lớn dữ liệu viễn thông để theo dõi các mục tiêu khủng bố tiềm tàng từ lâu là chiến lược của NSA, tổ chức hết sức bê bối vì hoạt động nghe lén sau vụ tiết lộ chấn động của Snoden.
Các chuyên gia bảo vệ quyền công dân tố cáo hoạt động thu thập dữ liệu trên quy mô lớn là xâm phạm đời tư công dân. Jameel Jaffer, Phó giám đốc phụ trách các vấn đề pháp lý của Liên minh Dân quyền Mỹ (ACLU), chỉ trích hành vi thu thập thông tin của chính quyền vi phạm nhiều quy định của luật pháp được ban hành nhằm bảo vệ đời tư công dân như là Tu chính án thứ 4; cũng như Đạo luật thứ 8 của Công ước Châu Âu về nhân quyền và Đạo luật thứ 12 của Tuyên ngôn thế giới về nhân quyền.
Các vấn đề lớn hiện nay là các công ty viễn thông hàng đầu thế giới đóng vai trò gì trong chương trình thu thập dữ liệu và các nhà thầu tình báo như là Glimmerglass Networks Inc. đã giúp đỡ thiết kế hệ thống phân tích và thu thập thông tin cho chính quyền và các cơ quan tình báo như thế nào.
Eric King, lãnh đạo bộ phận nghiên cứu của Tổ chức nhân quyền Privacy International, đặt vấn đề: “Chương trình TEMPORA của tình báo Anh không thể nào hoạt động được nếu không có sự hỗ trợ tích cực của các nhà cung cấp cáp quang ngầm dưới biển. Những gì mà chúng ta, và công chúng, cần được biết là họ đã làm những gì để bảo vệ quyền riêng tư người dân?”
BDN (Tổng hợp)