Tổng thống Putin thăm Mỹ lúc này dễ gặp rủi ro cao về mặt an ninh, nhưng đổi lại ông sẽ có cơ hội tháo gỡ căng thẳng quanh vụ cựu điệp viên Skripal và đòn trừng phạt của phương Tây.
Nga hy vọng chuyến thăm tới Mỹ của Tổng thống Putin có thể khởi động trong năm nay.
Chính quyền Washington đã mở đường cho một cuộc gặp mặt tiềm năng giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Nhà Trắng, chào đón chuyến thăm lần đầu tiên của nhà lãnh đạo Nga trong hơn một thập kỷ kể từ khi quan hệ giữa hai cường quốc trở nên xấu đi.
Trợ lý của Tổng thống Nga Vladimir Putin, Yury Ushakov, đã thông báo với thế giới hôm 2/4 về những điều mà ông nói đã xảy ra hơn hai tuần trước: Tổng thống Mỹ Donald Trump đã mời ông Putin thăm Nhà Trắng.
“Đó là tin khá thú vị và tích cực”, Ushakov nhận xét, và bày tỏ hy vọng rằng Washington sẽ lên kế hoạch cho chuyến thăm này trong năm nay.
Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, giới quan sát vẫn chưa rõ cuộc họp đó có khả thi hay không khi cả hai bên đều đưa ra các tuyên bố mơ hồ hoặc thậm chí mâu thuẫn.
Trong vài giờ sau lời phát biểu của ông Ushakov, phát ngôn viên Điện Kremlin, Dmitri S. Peskov, đã bác bỏ thông tin, nói rằng cố vấn của Tổng thống nói không chính xác.
Trong tuyên bố của mình, thư ký báo chí Nhà Trắng Sarah Huckabee Sanders, xác nhận rằng một cuộc gặp mặt của Nhà Trắng đã được thảo luận nhưng triển vọng vẫn còn để ngỏ: “Chúng tôi không có gì để nói vào lúc này”.
Trong cuộc họp báo trước đó, ông Ushakov nhấn mạnh rằng kể từ ngày 20/3, ngày mà ông Trump gửi lời mời đến Tổng thống Nga, đã không có thêm bất kỳ cuộc đàm phán nào về chuyến thăm này.
Theo Echo of Moscow, Ngoại trưởng Sergei Lavrov đã được giao nhiệm vụ đàm phán với ông Mike Pompeo, trong khi người đứng đầu Hội đồng Bảo an Nga Nikolai Patrushev sẽ đàm phán với các quan chức Mỹ khác.
Thông tin xung quanh lời mời của chính quyền của Trump gửi đến Điện Kremlin đến giữa lúc quan hệ Nga-Mỹ bước vào diễn biến căng thẳng mới, khi Washington trục xuất 60 nhà ngoại giao sau cáo buộc xung quanh vụ đầu độc cựu gián điệp Sergei Skripal.
Mối quan hệ giữa phương Tây và Nga trở nên u ám khi các nhà ngoại giao Nga đã bị trục xuất khỏi 29 quốc gia, đồng thời Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã phải thốt lên rằng căng thẳng hiện tại còn tồi tệ hơn cả cuộc Chiến tranh Lạnh trong quá khứ.
Tổng thống Putin có mạo hiểm sang thăm Mỹ?
Nếu kế hoạch về chuyến thăm được tiến hành, Tổng thống Putin sẽ có chuyến thăm chính thức lần đầu tiên kể từ khi ông gặp Tổng thống George W. Bush tại Nhà Trắng năm 2005.
Nhà lãnh đạo Nga cũng từng đến Mỹ vào những năm 1990 trong đoàn tháp tùng của Tổng thống Boris Yeltsin. Sau đó, với tư cách là Tổng thống Nga, ông Putin đã có thêm 7 chuyến đi Mỹ nữa nhưng chỉ có ba trong số đó là chính thức.
Đáng chú ý hơn, cựu Tổng thống Barack Obama đã không gửi một lời mời nào đến người đồng cấp Nga trong 8 năm cầm quyền.
Khi thông tin về chuyến thăm sắp tới của ông Putin tới Washington lan truyền sang Nga, nhiều chuyên gia cho rằng chuyến đi này có thể nguy hiểm.
“Nếu Điện Kremlin hỏi tôi, tôi sẽ nói rằng ông Putin không nên sang Mỹ, bởi vì ngày nay chính quyền Tổng thống Trump đang bị chia rẽ về mặt chính trị, ông ấy không thể đảm bảo an ninh cho Tổng thống Nga”, Sergei Markov – cố vấn cho chính quyền của Tổng thống Nga nói với The Daily Beast. “Putin là một chính trị gia dũng cảm, ông đã liều mạng nhiều lần, nhưng nguy cơ bị ám sát ở Washington quá cao”.
Mặc dù Tổng thống Putin không đưa ra bất kỳ lời bình luận nào về lời mời của chính quyền Trump, nhưng nhiều quan điểm cho rằng Điện Kremlin rất mong chờ điều này.
“Nếu ông Trump có nhã ý mời, Tổng thống Putin sẽ có chuyến thăm tới Washington rất nhanh chóng”, Igor Bunin, Chủ tịch Trung tâm Chính trị Công nghệ nói với The Daily Beast. “Trong tình hình Nga đang ngày càng bị cô lập, nền kinh tế sẽ rất dễ suy thoái trong hai đến ba năm, vì vậy chuyến thăm này sẽ là cơ hội để ông Putin tìm cách cứu vãn tình hình”.
Ông Bunin gợi ý rằng các chủ đề chính các cuộc đàm phán với chính quyền Trump sẽ là xung đột ở Ukraine, các vấn đề với Syria và Triều Tiên.
“Cuộc gặp chắc chắn sẽ xảy ra”, Aleksei Venediktov, giám đốc kênh Echo of Moscow phát biểu. “Ushakov sẽ không bao giờ làm hỏng danh tiếng của ông Putin bằng cách mạo hiểm nói ‘không’ với Washington”.
Chuyến thăm của ông Putin có thể sẽ đối mặt với làn sóng phản đối ở Washington, nhưng Venediktov tin rằng – giống như ông Trump – ông chủ Điện Kremlin quan tâm đến những người ủng hộ cốt lõi nhiều hơn là các nhà phê bình. Hơn nữa ông Putin cũng nhận được sự ủng hộ khá cao từ các cử tri nước ngoài trong cuộc bầu cử vừa qua.
Đối với Tổng thống Putin, một cuộc họp của Nhà Trắng sẽ cho phép ông tìm kiếm một sự công nhận chính thức từ phía Mỹ trong lúc gần 30 quốc gia đi theo lời kêu gọi của Thủ tướng Anh Theresa May để trừng phạt Nga một cách vô lý.