Theo nhóm nghiên cứu hợp tác với chính phủ Trung Quốc, các chính quyền địa phương nước này có khoản nợ tiềm ẩn lên đến 2,3 nghìn tỷ USD trong năm 2020 và con số này thậm chí còn tăng cao hơn trong năm nay.
Được biết, các chính quyền địa phương Trung Quốc chịu áp lực từ việc đầu tư cơ sở hạ tầng, thúc đẩy tăng trưởng khu vực sau đại dịch dẫn đến vay nợ ngoài ngân sách tăng 6% từ mức thấp gần đây là 20,5 triệu USD trong quý III/2019.
Theo ông Liu Lei, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Tài chính và Phát triển Quốc gia, khoản nợ tiềm ẩn bao gồm các khoản tiền do những tổ chức được nhà nước hậu thuẫn huy động cho cơ sở hạ tầng, dự án công cộng và khoản vay này được đảm bảo chính thức về việc hoàn trả.
Bên cạnh đó, trái phiếu được phát hành bởi các phương tiện truyền thông địa phương là một ví dụ về cách chính quyền các cấp huy động vốn để tăng chi tiêu nhưng không đưa vào bảng cân đối kế toán chính thức.
Trung Quốc tuyên bố sẽ ổn định tỷ lệ đòn bẩy vĩ mô và giảm tỷ lệ nợ chính phủ trong năm 2021 để kiềm chế rủi ro. Tuy nhiên, điều này được đánh giá là khó có thể thực hiện vì chi tiêu ngân sách hiện không đủ để trang trải khoản đầu tư cần thiết cho kế hoạch thúc đẩy tăng trưởng nền kinh tế tính đến năm 2035.
Trong một cuộc phỏng vấn, ông Liu cho biết: “Chính quyền các địa phương sẽ tìm cách gia tăng khoản nợ tiềm ẩn, bởi họ đang chịu áp lực với việc mở rộng đầu tư. Về dài hạn, nền kinh tế vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn bao gồm sự bất ổn từ bên ngoài và tình trạng dân số già”.
Hiện nay, Trung Quốc vẫn chưa công bố con số cụ thể về khoản nợ tiềm ẩn của các chính quyền địa phương.
Theo tính toán từ ông Liu, các khoản nợ tiềm ẩn bao gồm trái phiếu do công cụ địa phương phát hành và khoản đi vay của các quỹ tín thác liên kết với chính phủ, các công ty bảo hiểm cùng các công ty đầu tư khác. Ước tính này không bao gồm các khoản vay ngân hàng của chính quyền địa phương, vốn có thể được sử dụng cho các dự án thương mại thay vì dự án phúc lợi cộng đồng.
Khoản nợ tiềm ẩn này dẫn đến khoản trả cộng thêm lãi suất có thể lên tới hơn 1 tỷ USD mỗi năm, bởi việc phát hành nợ như vậy tốn kém hơn so với trái phiếu chính phủ.
Thêm vào đó, điều này cũng gây ra rủi ro không nhỏ cho sự ổn định của hệ thống tài chính Trung Quốc khi khoản vay này đã được các định chế tài chính gồm ngân hàng, công ty môi giới và quỹ ủy thác mua vào
Khoản nợ tiền ẩn này gia tăng từ năm ngoái sau khi nợ giảm từ mức đỉnh 25 tỷ USD trong năm 2016, khi giới chức Trung Quốc chuyển đổi một số khoản vay thành trái phiếu chính phủ và đưa vào bảng cân đối kế toán chính thức.