Việt Nam sẽ hạn chế tối đa nhập khẩu các thiết bị từ thị trường quốc tế về xây dựng đường sắt cao tốc Bắc- Nam, ưu tiên nội địa hóa những nghiên cứu, chế tạo, khai thác nhân lực, trí tuệ Việt.
Việt Nam nội địa hóa công nghệ đường sắt cao tốc Bắc – Nam
Tại buổi tọa đàm về Thách thức và cơ hội phát triển ngành đường sắt Việt Nam, về việc xây dựng đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam, có ý kiến cho rằng: Cần có một khoản kinh phí trong đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 để nghiên cứu chế tạo đầu máy và hệ thống tín hiệu tàu cao tốc. Nghiên cứu những công nghệ ứng với đường sắt cao tốc để hoàn thiện, sớm thông qua.
Trước đề xuất này, Ông Đặng Huy Đông, nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) đề xuất lựa chọn công nghệ đường sắt tốc độ cao có công nghệ phổ biến, nhiều nguồn cung, tối đa nội địa hóa, hạn chế nhập khẩu.
Toàn bộ hệ thống đường ray, thông tin và toa xe có thể nội địa hóa trên cơ sở nhập khẩu một số thiết bị thi công đặc chủng, mua bản quyền thiết kế và hợp tác với các chuyên gia cao cấp, riêng đầu máy phải nhập khẩu hoàn toàn, dự án đầu tư theo công nghệ này mới thực sự mang lại hiệu quả kích cầu nội địa từ đầu tư công.
Các doanh nghiệp trong nước tham gia phần làm nền đường, cung cấp tà vẹt, đường ray, lắp đặt, đóng toa xe, hệ thống thông tin tín hiệu Doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể cung cấp trên nền tảng công nghệ thông tin, bảo trì, bảo dưỡng toàn hệ thống này.
Để có thời gian chuẩn bị nguồn nhân lực và nâng cao năng lực chế tạo, quản lý, vận hành, bảo dưỡng… phục vụ đường sắt tốc độ cao, nên phân dự án thành nhiều giai đoạn.
Giai đoạn 1 đến năm 2030 sẽ chế tạo khoảng 20% tổng trọng lượng, thiết bị đường sắt tốc độ cao đặc biệt là các chi tiết dễ bị hỏng hóc. Thành lập liên minh các nhà thầu cung cấp thiết bị cho dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc-Nam.
Giai đoạn 2 đến năm 2050 liên minh các nhà thầu sẽ cung cấp thiết bị cho đường sắt tốc độ cao chế tạo trong nước cung cấp 50% thiết bị phụ tùng của dự án và cung ứng hầu hết các phụ tùng, đảm bảo hệ thống đường sắt tốc độ cao hoạt động tin cậy, ổn định.