Ngày 25/5, tại thủ đô Moscow-Nga đã diễn ra cuộc họp của Hội đồng kinh tế Á-Âu cấp cao. Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết, hợp tác trong Liên minh kinh tế Á-Âu (EAEU) đang tiến triển rất thành công. Ông coi đây là một trung tâm của thế giới đa cực đang hình thành.
Cuộc họp được tổ chức tại Điện Kremlin theo hình thức mở rộng. Các Tổng thống Nga, Belarus, Kazakhstan, Kyrgyzstan và Thủ tướng Armenia tham dự trực tiếp, Tổng thống Uzbekistan và Tajikistan tham gia qua kết nối video. Ngoài ra, lần đầu tiên có Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev. Các vấn đề đảm bảo an ninh năng lượng và lương thực, độc lập về công nghệ và tài chính, thúc đẩy chuyển đổi kỹ thuật số và loại bỏ các rào cản pháp lý và thương mại đã được thảo luận.
Phát biểu khai mạc, Tổng thống Putin nhấn mạnh rằng, Nga đánh giá cao quan hệ đối tác chặt chẽ với tất cả các quốc gia thành viên của liên minh. Hơn nữa, bên hưởng lợi chính từ sự hợp tác trong khuôn khổ EAEU là Armenia – quốc gia này có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao nhất, hơn 12%. Theo nhà lãnh đạo Nga, các quốc gia khác không nên bị bỏ lại phía sau.
Tổng thống Putin nhấn mạnh, đây là mục tiêu của Liên minh Kinh tế Á-Âu: “Hiệp hội của chúng tôi luôn khẳng định mình là một trong những trung tâm độc lập và tự chủ của thế giới đa cực đang hình thành. Đồng thời, sự tương tác của năm quốc gia luôn được xây dựng trên nguyên tắc cùng có lợi, có tính đến lợi ích của nhau . Chúng tôi sẽ cùng nhau phấn đấu để đảm bảo rằng trong hiệp hội của chúng tôi có mức độ phát triển cao như nhau.”
Đồng thời, theo Tổng thống Nga, nhiệm vụ ưu tiên của 5 quốc gia vẫn là tạo ra một liên minh kinh tế đầy đủ giá trị, không nên có rào cản hay hạn chế nào. Ông đề xuất thành lập một cơ quan xếp hạng Á-Âu sẽ đánh giá trung thực những gì đang được thực hiện tốt và chưa tốt. Cần có một bước đột phá trong ngành công nghiệp và cụm từ “được sản xuất tại Liên minh Á-Âu” sẽ trở thành một thương hiệu dễ nhận biết trên thế giới.
Liên minh Á-Âu đứng trên bốn quyền tự do: tự do di chuyển vốn, hàng hóa, dịch vụ và lao động. Tổng thống Putin đề nghị bổ sung quyền tự do thứ năm: “quyền tự do tri thức, sẽ được thực hiện trên cơ sở các nguyên tắc và tiêu chuẩn chung về giáo dục, y tế và hành chính công, điều này sẽ góp phần hình thành và phát triển một không gian văn hóa chung và nếu muốn, một hệ tư tưởng Á-Âu chung”. Theo nhà lãnh đạo Nga, EAEU sẽ vượt ra ngoài khuôn khổ kinh tế, có nhiều điểm chung hơn.
Hiện nay, EAEU có 186 triệu người, một phần bảy khối lượng đất đai và một phần tư tài nguyên thiên nhiên của thế giới. Và nếu tính thêm các nước đối tác, sẽ nhiều hơn nữa. Liên minh kinh tế Á-Âu đã có những đối tác chủ chốt ở châu Á và châu Phi. Iran và Việt Nam đã ký kết hiệp định thương mại tự do với EAEU. Trong tương lai, Indonesia cũng sẽ làm như vậy. Tổng thống Kazakhstan Kassym Tokayev cho biết, “Ủy ban Kinh tế Á-Âu sẽ phải nhanh chóng hoàn thành công việc ký kết thỏa thuận về khu vực thương mại tự do với UAE, Ấn Độ, Ai Cập, Indonesia, Israel. Tăng cường hợp tác có chất lượng với SCO, ASEAN, Mercosur và các tổ chức quốc tế khác”.
T.P