Bộ Ngoại giao Trung Quốc tiếp tục bác bỏ phán quyết năm 2016 của Tòa trọng tài quốc tế về Biển Đông, trong khi tân chính quyền Philippines coi phán quyết là trụ cột trong chính sách và hành động của nước này.
“Cái gọi là phán quyết của Tòa trọng tài Biển Đông vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS 1982). Phán quyết đó là bất hợp pháp và vô hiệu”, phát ngôn viên Uông Văn Bân của Bộ Ngoại giao Trung Quốc trả lời trong cuộc họp báo ngày 13-7.
Theo ông Uông, Trung Quốc không chấp nhận cũng không công nhận và sẽ không bao giờ chấp nhận bất kỳ yêu cầu hoặc hành động nào dựa trên phán quyết năm 2016.
“Trung Quốc mới là bên thượng tôn luật quốc tế khi không công nhận hay thực thi phán quyết đó”, ngày 14-7 tài khoản Twitter của người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc dẫn lại lời của ông Uông.
Ngày 12-7-2016, sau 3 năm nhận được các đệ trình của Philipines và xem xét, Tòa trọng tài thành lập theo phụ lục VII UNCLOS (gọi tắt là Tòa trọng tài về Biển Đông) đã ra phán quyết, trong đó bác bỏ quyền lịch sử mà Trung Quốc nêu ra để phục vụ cho yêu sách “đường 9 đoạn” trên Biển Đông.
Kể từ đó đến nay, Trung Quốc đã liên tục bác bỏ phán quyết, cho rằng tòa trọng tài không có thẩm quyền xử lý vụ việc do Philippines đệ trình. Tuy nhiên theo giới phân tích luật quốc tế, tòa hoàn toàn có thẩm quyền để giải quyết và đưa ra phán quyết.
Hôm 12-7-2022, nhân 6 năm tòa trọng tài ra phán quyết được xem như chiến thắng cho Philippines, Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo đã gọi phán quyết này là “cuối cùng” và “không thể tranh cãi”.
Ông Manalo nhấn mạnh phán quyết là trụ cột trong chính sách và hành động của chính quyền mới của Philippines tại vùng biển tranh chấp, đồng thời bác bỏ những nỗ lực nhằm phá hoại quyết định mà ông nhấn mạnh là “không thể chối cãi” này.
Cùng ngày, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Ngoại trưởng Nhật Bản Hayashi Yoshimasa cũng lên tiếng thúc giục các bên tôn trọng phán quyết năm 2016 và chấm dứt các hành động “khiêu khích”.
Trong họp báo ngày 13-7, đại diện Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã chỉ trích Mỹ vì sự lên tiếng trên. Theo ông Uông, Mỹ không phải là một nước trong khu vực và “phớt lờ các thực tế, lịch sử vấn đề Biển Đông, bóp méo luật pháp quốc tế”.